چگونه بفهمیم به تراپی نیاز داریم؟

وقتی که احساس می‌کنید به کمک روانی نیاز دارید، اولین سوالی که به ذهن می‌رسد این است که: چگونه بفهمیم به تراپی نیاز داریم؟ مشکلات روانی و عاطفی می‌توانند زندگی روزمره ما را تحت تاثیر قرار دهند و بر روابط، کار و کیفیت زندگی تاثیر بگذارند. در چنین شرایطی، مراجعه به یک متخصص رواندرمانی یا تراپیست می‌تواند کمک‌کننده باشد. اما انتخاب درمانگر مناسب از میان انواع مختلف متخصصین مانند تراپیست، روانکاو، روان‌شناس یا روان‌پزشک نیازمند درک دقیقی از نوع مشکل و نیازهای شماست. در این مقاله، به بررسی علائم و نشانه‌هایی می‌پردازیم که نشان می‌دهند شما به کمک روان‌شناختی نیاز دارید و همچنین چگونگی انتخاب درمانگر مناسب برای حل مشکلات روانی شما را توضیح خواهیم داد.

روان درمانی چیست؟

روان‌درمانی یا تراپی  (Psychotherapy) یک روش درمانی است که افراد برای بهبود وضعیت روانی خود از آن بهره می‌برند. در این درمان، فرد به صورت حرفه‌ای با یک درمانگر متخصص در حوزه روان‌شناسی یا روان‌پزشکی به گفتگو می‌پردازد تا به درک بهتری از مشکلات درونی خود برسد. این فرآیند می‌تواند در زمینه‌های مختلف از جمله اضطراب، افسردگی، اختلالات شخصیت و مشکلات روابط کمک کند. در روان‌درمانی تحلیلی یا روانکاوی، تمرکز بیشتر بر تحلیل احساسات، تجربیات گذشته و نحوه تأثیر آن‌ها بر رفتارهای کنونی فرد است.

در این رویکرد، درمانگر به فرد کمک می‌کند تا به کشف و تحلیل ناخودآگاه خود بپردازد. این نوع درمان به مدت‌زمان طولانی‌تری نیاز دارد و معمولا شامل جلسات مکرر می‌شود که به فرد کمک می‌کند تا روابط و رفتارهای خود را درک کرده و از آن‌ها برای بهبود وضعیت روانی خود استفاده کند.

روان درمانگر کیست؟

روان‌درمانگر یا تراپیست (Psychotherapist) یک فرد متخصص است که آموزش‌های لازم را در زمینه روان‌شناسی یا روان‌پزشکی دیده و مهارت‌های لازم برای کمک به افراد در مدیریت مسائل روانی و احساسی را دارد. در زمینه روانکاوی، درمانگر به بررسی و تحلیل رفتارها، افکار و احساسات ناخودآگاه فرد می‌پردازد و به او کمک می‌کند تا ارتباطات ناخودآگاه خود را شناسایی کند.

در روان‌درمانی تحلیلی، درمانگر معمولاً به فرد کمک می‌کند تا عمیق‌تر به ذهن خود نگاه کند و ریشه‌های مشکلات را در گذشته و تجربیات زندگی‌اش جستجو کند. این فرآیند ممکن است منجر به کشف خاطرات و احساسات پنهانی که بر رفتار فرد تأثیر می‌گذارند، بشود.

ویژگی های یک درمانگر خوب

یک درمانگر خوب باید خصوصیات زیر را داشته باشد:

• همدلی و درک: درمانگر باید قادر باشد احساسات شما را درک کرده و با شما همدلی کند.
• صداقت و شفافیت: تراپیست باید ارتباطات شفاف و صادقانه‌ای با شما برقرار کند.
• مهارت‌های شنیداری خوب: درمانگر باید توانایی گوش دادن فعال و توجه کامل به شما را داشته باشد.
• محرمانه بودن: درمانگر باید احترام به حریم خصوصی شما را رعایت کرده و اطلاعات شما را محرمانه نگه دارد.

انواع درمان های روان شناختی و کاربردهای آنها

روان‌شناسی و درمان‌های روان‌شناختی شامل رویکردهای مختلفی است که هر کدام به شیوه خاصی به درمان مشکلات روانی کمک می‌کنند. در اینجا به بررسی برخی از مهم‌ترین درمان‌های روان‌شناختی می‌پردازیم:

1.     روانکاوی (Psychoanalysis)

روانکاوی یکی از قدیمی‌ترین و عمیق‌ترین روش‌های روان‌درمانی است که توسط زیگموند فروید بنیان‌گذاری شد. این رویکرد به تحلیل عمیق ناخودآگاه فرد، تجارب گذشته، رویاها و احساسات پنهان او می‌پردازد. هدف این درمان کمک به فرد برای درک عمیق‌تری از رفتارها و افکار خود است و تلاش می‌کند تا ریشه‌های مشکلات روانی از طریق تحلیل گذشته و روابط اولیه فرد کشف شود.

• چه زمانی این رویکرد مناسب است؟
  • اگر احساس می‌کنید که مشکلات شما ریشه در تجارب گذشته و ناخودآگاه دارد.
  • اگر به دنبال درک عمیق‌تری از خود و روابطتان هستید.
  • اگر به دنبال تحلیل و کشف احساسات پنهانی هستید که ممکن است بر رفتارهای کنونی‌تان تأثیر بگذارند.

روانکاوی معمولاً به مدت طولانی‌تری نیاز دارد و ممکن است ماه‌ها یا حتی سال‌ها ادامه پیدا کند. این درمان به ویژه برای کسانی که به دنبال درمان عمیق و تحلیل طولانی مدت هستند مناسب است.

2.     درمان شناختی-رفتاری  (Cognitive Behavioral Therapy)

درمان شناختی-رفتاری (CBT) یکی از رایج‌ترین و مؤثرترین درمان‌ها برای مشکلاتی مانند اضطراب، افسردگی، اختلالات وسواسی-جبری (OCD)  و فوبیاها است. این رویکرد به فرد کمک می‌کند تا افکار منفی و باورهای نادرست خود را شناسایی کرده و آن‌ها را با افکار منطقی‌تر و سالم‌تر جایگزین کند.

در این نوع درمان، فرد یاد می‌گیرد که چگونه افکار و رفتارهای منفی خود را تغییر دهد. درمانگر با فرد همکاری می‌کند تا الگوهای فکری نادرست را شناسایی کرده و آن‌ها را به رویکردهای مثبت‌تری تغییر دهد. درمان CBT معمولاً کوتاه مدت است و به فرد ابزارهای عملی برای مقابله با مشکلات روزمره می‌دهد.

• چه زمانی این رویکرد مناسب است؟
  • اگر شما به طور خاص با اضطراب، افسردگی یا اختلالات رفتاری روبه‌رو هستید.
  • اگر به دنبال راهکارهای عملی و سریع برای تغییر افکار منفی و الگوهای رفتاری هستید.
  • اگر می‌خواهید تغییرات موقتی در رفتار و احساسات خود ایجاد کنید.

این درمان معمولاً مدت‌زمان کمتری نسبت به روانکاوی نیاز دارد و به فرد کمک می‌کند تا به سرعت تغییرات ملموس را در زندگی خود مشاهده کند.

3.     درمان انسان گرایانه  (Humanistic Therapy)

درمان انسان‌گرایانه بر اساس نظریات کارل راجرز و آبراهام مازلو به وجود آمد. این رویکرد تأکید زیادی بر ارزش‌های انسانی، خودآگاهی، رشد فردی و پذیرش خود دارد. درمانگر در این رویکرد به فرد کمک می‌کند تا به بهترین نسخه خود تبدیل شود و با مشکلات روانی و احساسات منفی خود کنار بیاید. این نوع درمان به فرد فرصت می‌دهد که احساسات خود را آزادانه بیان کند و به سمت رشد و توسعه فردی پیش رود.

• چه زمانی این رویکرد مناسب است؟
  • اگر شما به دنبال خودآگاهی بیشتر و فهم بهتر از نیازها، خواسته‌ها و احساسات خود هستید.
  • اگر احساس می‌کنید که به طور کلی در زندگی‌تان به رضایت و احساس امنیت دست نیافته‌اید.
  • اگر نیاز به پذیرش خود و رشد شخصی دارید.

درمان انسان‌گرایانه می‌تواند به افرادی که احساس عدم رضایت از زندگی یا احساس ناکافی بودن دارند، کمک کند تا خود را بپذیرند و به سمت رشد و توسعه پیش روند.

4.     درمان متمرکز بر احساسات  (Emotion-Focused Therapy)

درمان متمرکز بر احساسات (EFT) به فرد کمک می‌کند تا احساسات خود را درک کرده و آن‌ها را مدیریت کند. در این رویکرد، افراد یاد می‌گیرند که احساسات خود را بهتر بیان کنند و از این طریق روابط بین فردی و ارتباطات خود را بهبود دهند.

• چه زمانی این رویکرد مناسب است؟
  • اگر شما احساس می‌کنید که مشکلات شما ناشی از عدم توانایی در بیان و مدیریت احساسات است.
  • اگر می‌خواهید ارتباطات بین فردی خود را بهبود دهید.
  • اگر به دنبال درک و پردازش احساسات خود هستید.

این رویکرد می‌تواند به ویژه برای کسانی که در روابط عاطفی یا خانوادگی مشکلاتی دارند، مفید باشد.

5.     رواندرمانی سیستمیک  (Systemic Therapy)

رواندرمانی سیستمیک به بررسی روابط فردی در چارچوب گروه‌های اجتماعی و خانوادگی می‌پردازد. این رویکرد به تحلیل الگوهای ارتباطی و رفتارهای گروهی می‌پردازد و از این طریق به حل مشکلات خانوادگی، شغلی یا اجتماعی کمک می‌کند.

• چه زمانی این رویکرد مناسب است؟
  • اگر شما به دنبال تحلیل مشکلات و الگوهای رفتاری در چارچوب روابط خانوادگی یا گروهی هستید.
  • اگر مسائل شما مربوط به ارتباطات و تعاملات درون گروه‌ها و خانواده‌ها است.

این درمان معمولاً برای افرادی که در روابط خانوادگی یا گروهی مشکلاتی دارند، بسیار مفید است.

چگونه درمانگر مناسب خود را انتخاب کنیم؟

برای انتخاب درمانگر مناسب، مهم است که با خودتان صادق باشید و نیازها و مشکلات خاص خود را شناسایی کنید. در انتخاب درمانگر باید به چندین نکته توجه اساسی داشته باشید:

1. شناسایی نیازها: ابتدا نیازهای خود را شناسایی کنید. آیا به دنبال تغییرات سریع و عملی هستید؟ یا می‌خواهید مسائل عمیق‌تری مانند تجارب گذشته را بررسی کنید؟
2. مشاوره و تجربه: با درمانگران مختلف مشاوره کنید و ببینید که کدام یک از نظر تجربه، رویکرد و شیوه‌های درمانی با شما هماهنگ‌تر است. تجربه درمانگر در زمینه روان‌درمانی تحلیلی بسیار مهم است. درمانگر باید آگاهی و تجربه کافی در زمینه مسائل روان‌شناختی و روانکاوی داشته باشد تا بتواند به شما کمک کند.
3. احساس راحتی و اعتماد: برای بهره‌برداری کامل از روان‌درمانی، باید بتوانید احساس راحتی و اعتماد با درمانگر خود داشته باشید. این ارتباط باید به گونه‌ای باشد که شما بتوانید با درمانگر خود به راحتی صحبت کنید و احساس کنید که نظرات و احساسات شما مورد احترام قرار می‌گیرد.
4. متد درمانی درمانگر: باید اطمینان حاصل کنید که درمانگر از روش‌های درمانی متناسب با نیازهای شما استفاده می‌کند. در روان‌درمانی تحلیلی، این روش‌ها شامل تحلیل ناخودآگاه، بررسی رویاها و کشف ریشه‌های تجربیات گذشته است. بنابراین رویکرد درمانی باید متناسب با مشکل شما باشد. برای مثال، اگر به دنبال تغییرات سریع هستید، درمان شناختی-رفتاری می‌تواند مفید باشد.

سوالات متداول

آیا هر روانشناسی می تواند روان درمانی کند؟

خیر، هر روان‌شناسی قادر نیست روان‌درمانی انجام دهد. در روان‌درمانی تحلیلی یا روانکاوی، درمانگر باید آموزش‌های خاصی در این زمینه دیده باشد و مدریک های مربوطه را دریافت کرده باشد. این نوع درمان نیازمند مهارت‌های پیچیده‌ای است که تنها افرادی با آموزش‌های خاص می‌توانند انجام دهند. روان‌درمانگر باید درک عمیقی از مفاهیم روانکاوی، تحلیل رفتارهای ناخودآگاه و روش‌های درمانی پیچیده داشته باشد.

چگونه درمانگر انتخاب کنیم؟

برای انتخاب درمانگر، ابتدا باید تحقیقات خود را انجام دهید. می‌توانید از دوستان یا خانواده درخواست مشاوره کنید یا از منابع آنلاین برای پیدا کردن درمانگران مجرب استفاده کنید. پس از پیدا کردن چند گزینه، بهتر است با درمانگران ملاقات کرده و از نحوه برقراری ارتباط و روش‌های درمانی آن‌ها آگاهی پیدا کنید. برای شروع تراپی و جلسه معارفه رایگان با درمانگران تاو کلیک کنید.

آیا برای مراجعه به روان درمانگر باید الزاماً بیمار بود؟

نه، نیازی نیست که برای مراجعه به روان‌درمانگر حتماً بیمار باشید. بسیاری از افراد به دلیل احساس اضطراب، استرس، مشکلات روابط یا حتی تمایل به شناخت خود و بهبود کیفیت زندگی، به روان‌درمانگر مراجعه می‌کنند. به عبارت دیگر، حتی اگر به نظر نرسد که شما مشکلی جدی دارید، می‌توانید از روان‌درمانی برای رشد و توسعه فردی و بهبود مهارت‌های روانی بهره‌مند شوید.

منابع

https://www.apa.org/topics/psychotherapy/choose-therapist