دەسپێک:
چارەسەری‌دەروونی تا تا چ ڕادەیەک پێویستە؟لەم بابەتەدا پێداویستی و گرنگی چارەسەری‌دەروونی لێکدەدەینەوە. لە سەرەتادا ئاماژە بە کاریگەری ئەو جۆرە چارەسەرییە لەسەر باشبوونی بارودۆخی دەروونی و جەستەیی دەکەین. چارەسەری‌دەروونی لەگەڵ شێوازەکانی دیکەی چارەسەری هەڵدەسەنگێنین. هەروەتر لێکۆڵینەوە دەکەین لەسەر کۆی سەرەکی بۆ هەڵبژاردنی چارەسەرکەرێکی باش و گونجاو. لەکۆتایی دا هۆکارەکان و بەڵگە زانستییەکانی کاریگەر لەسەر چارەسەری‌دەروونی لێکدەدەینەوە تا ئەوەی یارمەتیت بدەین بتوانیت بۆ چارەسەری‌دەروونی و باشتربوونی بارودۆخی دەروونیت باشتر بڕیار بدەیت.
🌟بۆ وەرگرتنی ڕاو ێژکاری زیاتر و تەرخانکردنی کاتێکی گونجاو لەگەڵ ڕاو ێژکار لێرە کلیک بکە.
ئایا چارەسەری‌دەروونی لە هەنووکەدا پێویستە؟
ئەگەر چارەسەرکەری گونجاو و جۆری چارەسەری گونجاو هەڵبژێریت، بەڵێ دروستە پێویستە. لێکدانەوەکان دەریدەخەن کە چارەسەری‌دەروونی زۆر زیاتر لە کوتانی پێکوتەی ئەنفلۆنزا کاریگەرترە. ئەو کەسانەی کە چارەسەری‌دەروونییان وەرگرتووە، سێ لە چواریان لە کۆتاییدا تەندروستی دەروونی باشتریان لە چاو ئەوانەی چارەسەریان نەکردووە هەیە. زیاتر لە ٥٠٠ جۆر چارەسەری‌دەروونی جیاواز بەردەستە، لەنێویاندا هەندێکیان بۆ ئێمە گونجاوترن.
زنجیرە تەلەڤزیۆنییەک هەیە بە ناوی The Sopranos to Succession کە چارەسەرکەرێکی فەرز لەخۆ دەگرێت. وە هەموو ئەکتەرەکان لە پاپ ڕا تا هاری ستایلز1 لەو زنجیرە تەلەڤزیۆنییەدا لە ژێر چارەسەری بوون.
ئایا لە ڕاستیدا چارەسەری گرنگە؟
بەراوردی نەخۆشییە دەروونییەکان لەگەڵ نەخۆشییەکانی دیکە سەرسووڕهێنەرە. زۆربەی ئێمە نەخۆشی دەروونی ئەزموون دەکەین و نزیکەی ٤٠%ی نەخۆشییە دەروونییەکان لە وڵاتانی پێشکەوتوودایە؛ کە بە بەراورد لەگەڵ نەخۆشی شەکرە، جەڵتەی مێشک، شێرپەنجە، نەخۆشییەکانی دڵ و سیپەلاک کە پێکەوە تەنیا 20% لە نەخۆشییەکان پێکدەهێنن. لە بەریتانیا، 40%ی چاوپێکەوتنەکانی پزیشکی گشتی پەیوەندی بە کێشەی تەندروستی دەروونییەوە هەیە کە دەبێتە هۆی نەچوونە سەر کاری زۆربەی مرۆڤەکان وە گۆشەگیربونیان. زۆر کەس دەڵێن چارەسەر کردن باشترین ڕێیە، و بە دڵنیایییەوە ئەم بوارە لە گەشەکردندایە.
📖سه‌ردانی تاو بکه تا شتی زۆرتر فێربی
ئایا پێویستە چارەسەری تاقی بکەیتەوە؟
بەڵێ، وەڵامی کورت بەڵێیە: چارەسەرکردن کاریگەرە. بەڵام تەنیا کاتێک کە چارەسەرکەری گونجاو و جۆری چارەسەری گونجاو هەڵبژێریت.
بۆ دەیان ساڵە لێکۆڵینەوەکان دەریانخستووە کە چارەسەری‌دەروونی کاریگەرییەکی زۆر زیاتر لە ڤاکسینی ئەنفلۆنزا و نەخۆشییەکانی دڵی هەیە. سێ لە چوار ئەو کەسانەی کە چارەسەریان کردووە، لە کۆتاییدا تەندروستی دەروونی باشتریان هەیە لە چاو ئەوانەی چارەسەریان نەکردووە. 76%ی خەڵک دەڵێن کە پێشنیاری چارەسەری بۆ هاوڕێیەکیان دەکەن.
کاتێک چارەسەرکردن کاریگەر بێت، ئەوجار واز لە نیگەرانی دەهێنیت، دەست بە بڕیاری باشتر دەکەیت، بەرگری لەخۆت دەکەیت، زیاتر هەست بە ئارامی دەکەیت و باشتر دەخەویت. بەڵام ئەوە تەنیا پەیوەندی بە ‘هەستەکان’ەوە نییە. ئەو گۆڕانکارییەکانی چارەسەرکردن لە ڕێگەی وێنەگرتنی مێشکەوە جوان دیارە و نیشان دەدرێت. باشتربوونەکان وەکوو کاتژمێرەکانی خەوتن، و ڕۆژەکانی کە بەبێ ترس بەسەریان بردووە دەتوانرێت پێوانە بکەیت. لە لێکۆڵینەوەیەکدا، ئەو نەخۆشانەی کە تووشی بێ ئیشتیهایی خواردن بوون دوای چارەسەری بە تێکڕا کێشیان 8 کیلۆگرام زیاتر بووە. لە زۆر حاڵەتدا، جیاوازی وشەیی نێوان ژیان و مردنە. زۆربەی کاتەکان، بۆ زۆرێک لە خەڵک، بۆ زیاتری کێشەکان چارەسەری‌دەروونی باش وەڵام دەداتەوە.
هەڵبژاردنی چارەسەری
بەڵام وەرگرتنی چارەسەری باش شتێکی ئاسان نییە. بۆ دەستپێکردن، چارەسەری زیاتر لە ٥٠٠ جۆری هەیە. زۆربەیان لێکۆڵینەوەیان لەسەر نەکراوە. هەندێکیان پشت بەستوو بە بەڵگەی زانستین و زۆربەیان تەنیا وەکوو توێژینەوەک ماونەتەوە. هەندێکیان بارودۆخەکە خراپتر دەکەن.
بۆ زیادکردنی سەرلێشێواوییەکە، دەتوانرێت چارەسەری لەلایەن چارەسەرکەری‌دەروونی، دەروونشیکار، دەروونناس یان ڕاوێژکارەوە دابین بکرێت؛ لە بەریتانیا هەموو کەسێک دەتوانێت بەبێ ڕاهێنان ئەو نازناوانە بەکار بهێنێت. و ئەوە هەواڵە ناخۆشەکەیە.
🔍بۆ زانیاری زیاتر له دەروونشیکاری دەتوانن بابەتی “دەروونشیکاری چییە؟” بخوێننەوە.
خاڵەکانی هەڵبژاردنی چارەسەرکەر
بەڵام ئەگەر ئەم ئامۆژگارییانەی خوارەوە جێبەجێ بکەیت دەتوانیت بەناو گۆڕەپانی مینەکاندا بگەڕێیت:
- چارەسەرێک هەڵبژێرە کە تاقیکرابێتەوە، و بەڵگەی زانستیی باشی هەیە. وەک یاسایەکی گەورە لە بەریتانیا، ئەگەر لەلایەن NHS پشتگیری نەکرێت، بە گومانەوە بیری لێ بکەوە.
- چارەسەرکەرێکی باش هەڵبژێرە. باشترین چارەسەرکەران ڕێژەی دەرمانخوازە چاکبووەکانیان هەشت هێندەی چارەسەرکەرەکانی دیکەیە. کەسێک هەڵبژێرە کە بڕوانامەی دروستی هەبێت، و لە هەرکەسێک کە لە مێشکت دایە سەبارەت بە ئاکامەکانی چارەسەرکەرەکەت و لە شێوازی بەڕۆژبوونی چارەسەری‌دەروونی پرسیار بکەن.
- هەڵبژاردنەکانی خۆت بە جددی بگرە CBT و دەروونشیکاری زۆر جیاوازن. ئەگەر ئامراز و ڕێنماییت دەوێت، جۆرێک لە چارەسەری هەڵبژێرە کە ئەو چارەسەر کردنە دابین بکات.
- قورس کاربکە! لێکۆڵینەوەکان دەریدەخەن کە بۆ سەرکەوتنی چارەسەری‌دەروونی هاندەر زۆر گرنگە. ئەگەر کەسانی‌تر لەبەر ئەوەی درەنگ بۆ چارەسەری هاتوویت بە تاوانبار بزانیت، زۆر شت لە چارەسەری بەدەست ناهێنیت.
- ئەگەر هاندەرێکە بۆ گۆڕانکاری، و چارەسەرێکی سەرەکی هەڵبژێریت کە لەلایەن کەسێکی پسپۆڕی شارەزا پێشکەش دەکرێت، ئەوا زۆربەی کاتەکان، و بۆ زۆربەی کێشەکان، چارەسەرکردن بەڕاستی گرنگە و شایەنی ئەوەیە.
سەرچاوە:
ئەم بابەتە بە ناونیشانی «?Is Therapy Worth the Investment» لە ماڵپەڕی www.psychologytoday.com بڵاوکراوەتەوە و لە ٣ی خەزەڵوەری ١٤٠٣ی هەتاوی لەلایەن گرووپی دەروونناسانی نۆڕینگەی تاو بۆ زمانی کوردی وەرگێڕدراوە.
