بێگومان، لەو سەردەمەدا، کاتێک هەموومان لە گوندەکان دەژیاین، هەندێک کێشەی گەورە هەبوون. هاتوچۆ کردن سەخت بوو، ژیان تەسک و حوکمدار بوو، شتێکی زۆر نەبوو بۆ ئەنجامدان لە ئێواراندا، بۆنی ئاژەڵەکان – و هتد.
پیتەر برۆگڵی بچووک، پێشانگایەکی گوند، نزیکەی ١٥٦٤-١٦٣٨
بەڵام یەک سوودی زۆر گەورە هەبوو. کاتێک دەهات بۆ نیشتەجێبوون، زۆر کەم بژاردە هەبوون بۆ هەڵبژاردن. ئەگەر تەمەنت ٢٢ ساڵ بوایە و پیاو بوویتایە، سێ کاندید دەبوون، لەوانەیە چوار – و بە پێچەوانەوە – و کاتێک جووت کرابوویت، ئەرکەکە ساکار بوو: باشترین هەوڵت بدەیت تەنها بۆ ئەوەی سەرکەوتوو بێت. دەستبەجێ تێگەیشتیت کە کەسەکە تەواو نەبوو، ئەمە کۆتایی هەموو خەیاڵەکان نەبوو، بەڵام گوندی داهاتوو سێ ڕۆژی ڕێگا بوو بەناو چیاکاندا و هەموو فکر و زەینت بەرەو هیوا و گونجاندن ئاڕاستە کرابوو. بەڵێ، لەوانەیە تۆزێک کەللەڕەق بن، بەڵێ دەنگێکی سەیری فیکەیان دەردەچێت کاتێک دەخەون، بەڵام بە شێوەیەکی تەواو زیرەک بوون لە دروستکردنی جۆگە یان قاڵبگرتنی قاپ – و ئەمە هیچ نەبوو. بێگومان، تۆزێک خولیای دایکیان بوون بەڵام هەندێک جار لە ماوەکانی تر دڵڕفێن بوون. و لەوانەیە لە ڕووی سیمایانەوە ئایدیاڵ نەبن لە دەوری چەناگەیان بەڵام ئایا کەسێک دوای ماوەیەکی کەم سەرنجی دەدات و چەند جوان بوون دەستەکانیان لانیکەم.
لە کاتێکدا ئێستا، دوور لەو گوندانەی ئێستا چۆڵ بوون، چرکەیەک تێناپەڕێت بەبێ شێتیەک و چاوێکی تر. ماناکەی چیە کەسێک کەمتر… کەسێک زیاتر… یان ئەوەندە نا…؟ کەسێک بە بنەڕەتی وەکو ئەوەی هەمانە – یان شێوی لەگەڵدا خواردووە هەفتەی ڕابردوو – بەڵام تەنها تۆزێک گەنجتر، یان بەتەمەنتر، یان باشتر دروستکراو یان بەبێ ئەو شتەی پەیوەندی بە ددانەکانیان یان پشتەوەی تۆزێک سەیرەوە هەیە. و مەکینەکە هەرگیز سکاڵا ناکات یان سەرزەنشت ناکات، بۆچی دەبێت، ئەم ئامێرە خراپەی شاراوە کە بە نهێنی برسی بۆ پارەکانمانە. با خۆشبەختیەکی تر هەڵبگرین یان دە یان بیست. کازینۆ ٢٤ کاتژمێر کراوەیە. ئەوە کەسێکە لە سریلانکاوە، ٣٩ ساڵ، پزیشکێک کە حەزی لە بادمینتۆن و سەگە. حەزت لە سەگ نیە؟ باشە، چی دەربارەی ٣٢ ساڵ، ژمێریارێک، لە بنەڕەتدا لە برێمن… حەزت لە ئەڵمانیەکان نیە؟ چی دەربارەی ئەمەی سەرسوڕهێنەر، تایبەتمەندیەکی هەفتەکە لە ڕاستیدا، داندی، هێشتا تەنها ٢٩ ساڵە بەڵام ئەوەندە سەرکەوتووە؛ دکتۆرایەک لە جێگایەک کە ناناسرێتەوە بەڵام لە زۆربەی ڕووەکانەوە سەرسوڕهێنەرە.
و ئەمە نیە – سروشتیانە – تەنها ئێمە کە بەم شێوەیە سەیر دەکەین. ئێمە تەنها وەستانێکی کاتین لە ماراسۆنی هەموو کەسی تر. جیهانێک لە حەمامدا و لە جیمدا سوایپ دەکات، لە پاس و لە پیاسەی ناو دارستاندا. ئێمەش – تەنانەت لە نهێنی ژووری نوستندا – کاتێک دواجار پێمان وایە پەناگایەکمان هەیە، بەردەوام ئاگادارین کە ئەو کەسەی خۆشەویستمان هێشتا مۆبایلی هەیە، هێشتا لە کاتژمێرە نهێنیەکاندا سەیر دەکات، هێشتا هەندێک ساڵاوی دۆستانە دەنێرێت (بە دەنگێک لە سنووری نکۆڵی لێکردندا). ئەمە نیشانەی شێتی نیە پارانۆیا بیت، تەنها گێلایەتیە هەر شتێک بیت جگە لەوە. ئێمە خۆشەویستیمان کوشتووە لە گەڕانێکی بێ وچانیدا.
لەوانەیە لە خاڵێکدا بتەقینەوە: من هیچی ناوێت. من لە یاریگای گەشتوگوزار دەرچووم. من ناتوانم بێ بنەمایی هەڵبگرم. ناتوانم بەرگەی ئەوە بگرم کە کەس پابەند نابێت – وەک دایک و باوکێک لەگەڵ منداڵێک، کە لە ڕۆژە خراپەکاندا ناگەڕێتەوە. دەمەوێت بگەڕێمەوە ماڵ.
چەند زۆر ئارەزوومان دەبێت بۆ خودایەک کە سەمایەکە بە شێوەیەکی یەکلاکەرەوە ڕابگرێت، ئەم کارۆسێلە ڕووناککراوە ترسناکانە لە دەستە تاوانبارەکانمان بسەنێتەوە و بە سادەیی پێمان بڵێت، وەک لە ئاسمانەوە، بە دەنگێکی خودایی بێ پرسیار: ئەمە لەگەڵ ئەوە دەڕوات؛ ئەوە لەگەڵ ئەوە. و ئەوەیە، هیچ بەرهەڵستیەک قبوڵ ناکەم. بیکەن بە سەرکەوتوو یان ڕووبەڕووی هەزار ئاگری دۆزەخ ببنەوە.
ڕقمان لێی دەبێت بەڵام لە هەمان کاتدا، چەندە ئارام دەبین، چەندە جێگیر دەبێت ژیانمان. چەندە ئازاد دەبین، لە کۆتاییدا، کە دەزانین هیچ بژاردەیەکمان نیە جگە لە خۆشویستن لێرە و لە هیچ شوێنێکی تر – بۆ هەتاهەتایە بێ کۆتایی. دەمانکرد بە سەرکەوتوو.
ئەم بابەتە وێرگێڕاوی بابەتێکی ماڵپەڕی school of life کە نووسەرانی تاو وەڕیان گێڕاوەتەوە
