خەمۆکی نووسەر: ئەمیر عەبدوڵاپوور خەمۆکی دۆخێکی تایبەتی دەروونییە کە کەسایەتی دووچاری خەمباری و دوورکەوتنەوە لە چالاکی دەکات. بە پێی ئاماژەکان لە ساڵی ٢٠٢٠ ئەم نەخۆشییە کاریگەری لەسەر نزیکەی ٣.٥٪ی دانیشتوانی جیهان، نزیکەی ٢٨٠ ملیۆن کەس لە سەرتاسەری جیهاندا
مردن لە ڕوانگەی دەروونناسییەوە نووسەر: ئەمیر عەبدوڵاپوور سیمۆن دووبۆار (1908-1986) سیمۆن دووبۆاری فەرانسی لە ڕۆمانی “هەموو دەمرن” بە وردەکارییەوە ئاوڕ لە دیاردەی مردن دەداتەوە. هەموو دەمرن چیرۆکی شازادەیەکی ئیتاڵیە کە نامرێت. بەسەر چوونی زەمەن شازادە ناژاکێنێت. لەو ڕۆمانە چیرۆکی ژینی
چارەسەرکەرانی‌دەروونی بۆچی پێویستە باسی سیاسەت بکەن؟ چارەسەرکەرانی‌دەروونی پێویستە باسی سیاسەت بکەن، دەرمانخوازەکەم گوتی «دواتر لەگەڵ سەرۆکەکەم چاوپێکەوتنم دەبێت. نیگەرانم لەوەی پێم بڵێت کە کێشم کەم ناکات، و بۆ ئەوەی پابەندبوونم نیشان بدەم پێویستە خۆبەخشانە کاتژمێری زیاتر کاربکەم.» چەند مانگێک بوو
دەسپێک: چارەسەری‌دەروونی تا تا چ ڕادەیەک پێویستە؟لەم بابەتەدا پێداویستی و گرنگی چارەسەری‌دەروونی لێکدەدەینەوە. لە سەرەتادا ئاماژە بە کاریگەری ئەو جۆرە چارەسەرییە لەسەر باشبوونی بارودۆخی دەروونی و جەستەیی دەکەین. چارەسەری‌دەروونی لەگەڵ شێوازەکانی دیکەی چارەسەری هەڵدەسەنگێنین. هەروەتر لێکۆڵینەوە دەکەین لەسەر کۆی سەرەکی
لەم بابەتەدا بەدواداچوون بۆ «نەخۆشی شاراوەی خەمۆکی» و هۆکارەکانی لە نێو پیاواندا دەکەین کە بۆ چی لە نێوان پیاواندا بە شێوەی شاراوەدا دەردەکەوێت و چ هۆکارێک کاریگەری لەسەر ئەمە هەیە. هەروەها لە خاڵە سەرەکییەکانی خۆپاراستن و چارەسەرکردنی دەکۆڵینەوە. لە کۆتاییدا
ئاوڕدانەوەیەک لە مێژوو و ڕوانگە کولتوورییەکان سەبارەت بە خۆکوشتن خۆکوشتن لە سەرەتای مێژووە هەبووە. بەڵام وشەی خۆکوشتن بە لاتینی suicide لە سەدەی هەڤدە دروست بووە. سوی (sui) یانی خۆ و سئید (cide) بە مانای کوشتن. ڕوانگەی کولتورەکان بۆ ئەم کارە
تاو ڕێکخراوەیەکە بۆ بەرز کردنەوەی ئاستی زانستیی دەروونناسی و دۆزینەوەی دەروونناسی لێهاتوو. دەتوانن بۆ چارەسەری کێشەکانی خەمۆکی، دڵەڕاوکێ و شێوانی کەسایەتی لە تاو یارمەتی وەرگرن.
