خشتەی ناوەڕۆک لەم بابەتەدا بەدواداچوون بۆ «نەخۆشی شاراوەی خەمۆکی» و هۆکارەکانی لە نێو پیاواندا دەکەین کە بۆ چی لە نێوان پیاواندا بە شێوەی شاراوەدا دەردەکەوێت و چ هۆکارێک کاریگەری لەسەر ئەمە هەیە. هەروەها لە خاڵە سەرەکییەکانی خۆپاراستن و چارەسەرکردنی دەکۆڵینەوە.
خشتەی ناوەڕۆک ئاوڕدانەوەیەک لە مێژوو و ڕوانگە کولتوورییەکان سەبارەت بە خۆکوشتن خۆکوشتن لە سەرەتای مێژووە هەبووە. بەڵام وشەی خۆکوشتن بە لاتینی suicide لە سەدەی هەڤدە دروست بووە. سوی (sui) یانی خۆ و سئید (cide) بە مانای کوشتن. ڕوانگەی کولتورەکان بۆ
منداڵیی وەکوو دەورەیەکی هەستیار لە دەروونناسی، منداڵی وەکوو سەردەمێکی زۆر هەستیار سەیر دەکردرێت. بۆ زۆربەی دەروونناسان و دەروونشیکاران منداڵی تەمەنێکی زۆر تایبەتە. ئەوەندە تایبەت کە زیگمۆند فرۆید بنیاتنەری دەروونشیکاری دەڵێت کەسایەتیی مرۆڤ لە پێنج ساڵی سەرەتای منداڵی چێ دەبێت و
مێژووی نەخۆشی خەمۆکی خەمۆکی لە یۆنانی کۆن بە مالیخولیا ناسێندراوە. بۆقرات (٤٦٠-٣٧٠ پێش زایین) پزیشکی سەردەمی یۆنانی کۆن یەکەم کەس بوو کە مالیخولیای وەکوو نەخۆشی ناساند و گەڵاڵەی کرد. بوقرات پێی وابوو کە مالیخولیا نەخۆشییەکە کە بە کەم خواردنی چێشت،
خشتەی ناوەڕۆک چۆن هۆکاری نائاگا یان «خاڵە کوێرەکان» لەسەر هەست و ڕەفتارەکانمان کاریگەرییان هەیە؟ نەخۆشەکانی دەروونشیکاری بە مەسەلەی بێزارکەر دێنە لام وەکوو «سێ خۆشەویستە کۆنەکانم ناپاکییان لێکردووم. بۆچی بەردەوام کوڕە هەڵەکانم خۆش‌دەوێت ؟» یان «کاتێک بێزار دەبم بەردەوام بەسەر سەرۆکەکەمدا
خشتەی ناوەڕۆک ئایا دەروونشیکاری بۆ من گونجاوە؟ دەروونشیکاری بۆ ئەو کەسانەی کە دەیانەوێت ژیانیان بگۆڕن باش و گونجاوە. هاوکات لەگەڵ تەندروستی جەستەیی و توانای دابینکردنی پێداویستییە سەرەتایییەکانت، تەندروستی دەروونیت ئەو بناغەیەیە کە هەموو ژیانتی لەسەر دروست بووە. کەواتە، ئەگەر بڕیارت
تاو ڕێکخراوەیەکە بۆ بەرز کردنەوەی ئاستی زانستیی دەروونناسی و دۆزینەوەی دەروونناسی لێهاتوو. دەتوانن بۆ چارەسەری کێشەکانی خەمۆکی، دڵەڕاوکێ و شێوانی کەسایەتی لە تاو یارمەتی وەرگرن.
