تاثیر مرگ پدر و مادر بر فرزندان: تاثیرات منفی و مثبت

مقدمه

از دست دادن پدر و مادر در هر سنی ناراحت‌کننده است؛ اما این موضوع زمانی مشکلات بیشتری را به همراه دارد که در سنین کودکی اتفاق بیفتد. از دست دادن زودهنگام والدین، با پیامدهای منفی زیادی از جمله اضطراب، افسردگی، واکنش‌های غم و اندوه طولانی مدت، اثرات منفی بر احساسات خود، افزایش خطر خودکشی و حتی میل به مصرف مواد همراه است. کیفیت زندگی فرزندان بدون والدین تغییر می‌کند و همین تغییرات می‌توانند پیامدهای زیادی را به همراه داشته باشند.

تاثیر مرگ پدر و مادر بر فرزندان چیست؟

تاثیر مرگ پدر و مادر بر فرزندان تحت تاثیر فاکتورهای مختلفی است. سن کودک، شرایط روحی او، تجربیات مشترک و موارد دیگر نقش بسیار مهمی را در تاثیر مرگ پدر و مادر بر فرزندان می‌گذارند. اینکه هر کودک چه واکنشی نشان می‌دهد را باید با دقت بررسی کرد؛ اما موضوع اینجاست که کودکان عمدتا روش ابراز احساسات متفاوتی دارند. اضطراب، افسردگی، فاصله با دنیای بیرون و ترس از فقدان مجدد، از جمله تاثیر مرگ پدر و مادر بر فرزندان محسوب می‌شوند که در ادامه بیشتر در مورد آن‌ها صحبت می‌کنیم.

فاصله و انزوا با دنیای بیرون پس از مرگ پدر و مادر

کودکان پس از مرگ پدر و مادر خود نمی‌دانند که چه کاری انجام دهند. اغلب کودکان از دوستان خود دور می‌شوند و حتی غم و اندوه خود را به دلیل متفاوت بودن با سایر احساسات، اشتباه درک می‌کنند. کودکان سعی دارند جلوی آگاهی از هر آن چیزی که اتفاق افتاده را بگیرند و احساسات خودشان را سرکوب کنند. تاثیر مرگ پدر و مادر بر فرزندان به گونه‌ای است به قدری جدی است که کودکان تصور می‌کنند باید سر خودشان را با چیزهای دیگر گرم کنند. این فاصله و انزوا با دنیای بیرون در بعضی از کودکان به قدری جدی می‌شود که عملا قادر به کنترل آن نیستند. این موضوع می‌تواند باعث تغییر در رشد روانی نیز شود.

تغییرات عاطفی زیاد و احساس گناه از دست دادن والدین

تاثیر مرگ پدر و مادر بر فرزندان معمولا یک سری از احساسات متفاوت هستند. ناباوری، خشم، اضطراب، افسردگی و گناه و ویرانی از جمله تاثیر مرگ پدر و مادر بر فرزندان هستند. کودکان مدام مرگ پدر و مادر خود را انکار می‌کنند. حتی با دیگران در این مورد چانه زنی می‌کنند تا این موضوع را نپذیرند. از نظر روان‌کاوی، بعضی از کودکان ممکن است بعد از مرگ والدین احساس گناه داشته باشند. آن‌ها حس می‌کنند که خودشان مقصر هستند و این ممکن است باعث ایجاد احساس قدرت مطلقه وحشتناک شود. به خصوص اگر کودک در حوالی زمانی که والدین بیمار شدند، حضور داشته باشد و از دستش کاری ساخته نباشد، احساس می‌کند که خود مقصر این موضوع بوده است. چنین کودکانی ممکن است بار سنگینی را به دوش بکشند و حتی احساس گناه زیادی نیز داشته باشند. آن‌ها همواره احساس می‌کنند که می‌توانند به دیگران آسیب وارد کنند و برای این موضوع هم به شدت نگران روابط آینده خود هستند.

تاثیر فیزیکی مرگ پدر و مادر بر فرزندان

تجربه آشفته پس از از دست دادن زودهنگام والدین منجر به رفتارهای مشکل ساز و خطرناک می‌شود. تاثیر مرگ پدر و مادر بر فرزندان فقط روحی نیست. کودکان تغذیه ناسالمی را تجربه می‌کنند، نمی‌توانند به نیازهای اساسی خودشان از جمله حمام کردن پاسخ بدهند و حتی این موضوع باعث کاهش اعتماد به نفس آن‌ها می‌شود. اگر در سنین نوجوانی این اتفاق بیفتد، ممکن است روی به عادت‌های ناسالم برای مقابله یا فرار از دردهای روانی بی امان بیاورند. حتی در بعضی از مواقع دیده شده که کودکان و نوجوانان بدون والدین بعد از دست دادن مادر با حملات پانیک مواجه شده‌اند.

تغییر کلی در زندگی فرزندان پس از مرگ والدین

هیچ مقدار از انکار نمی‌تواند واقعیت مرگ را از فرد پنهان کند. تاثیر مرگ پدر و مادر بر فرزندان به طور کامل زندگی آن‌ها را برای همیشه تغییر می‌دهد. میزان رشد عقلی و روانی افراد چندین برابر می‌شود. برعهده گرفتن مسئولیت‌های مهم در سنین پایی از جمله مراقبت از خواهر و برادر کوچک‌تر و حمایت از خانواده باعث ایجاد تغییرات اساسی در زندگی می‌شود. در حالی که تجربیات هر یک از کودکان پس از مرگ والدین متفاوت است؛ اما اکثر آن‌ها احساس می‌کنند که والدین فوت شده همیشه همراه آن‌ها هستند و در ذهن و روح آن‌ها حضور داشته‌اند. حتی از راهنمایی‌ها و توصیه‌های والدین خودشان نیز بهره گرفته‌اند.

اندوه همیشگی و ترس از فقدان مجدد

تاثیر مرگ پدر و مادر بر فرزندان به گونه‌ای است که آن‌ها احساس می‌کنند باید از دیگران حمایت دریافت کنند. با وجود حمایت‌های دریافت شده از سایر اعضای خانواده، باز هم غم و اندوه به عنوان یک فرآیند مداوم همراه آن‌ها بوده است. ضمن اینکه آن‌ها مجددا به افرادی وابسته می‌شوند که ترس از دست دادن آن‌ها را دارند. احساس غم، اندوه، اضطراب و اشتیاق شدید و نیاز به اشتراک گذاشتن لحظات پر استرس و شادی زندگی همگی در ذهن کودکان در سنین بزرگسالی باقی می‌مانند.

افزایش تاب آوری و انعطاف پذیری با ناملایمات پس از مرگ والدین

شاید تاثیر مرگ پدر و مادر بر فرزندان منفی باشد؛ اما به مرور زمان می‌تواند تاثیرات مثبتی روی روحیه فرزندان نیز داشته باشد. کودکان بدون والدین به دلیل اینکه زندگی سختی را تجربه کرده‌اند، سازگاری و بهبودی بیشتری را در خود احساس می‌کنند. آن‌ها به دلیل امتحان کردن راه‌های مختلف برای انعطاف پذیری بیشتر در مواجهه با ناملایمات، قادر به مقابله با چالش‌هایی بوده‌اند که دیگران آن‌ها را طاقت فرسا می‌دانستند. تاب آوری کودکان بدون والدین پس از مرگ چندین برابر بیشتر از افرادی است که با والدین زندگی کرده‌اند. اگرچه پیوند خانوادگی در دوران کودکی از بین رفته است؛ اما جالب است بدانید که افراد بدون والدین پس از تشکیل خانواده دادن، ازدواج عمیق‌تری را تجربه کرده‌اند.

✨مرگ والدین می‌تواند باعث احساسات پیچیده‌ای شود. اما چگونه بفهمیم که این احساسات نیاز به کمک حرفه‌ای دارند؟ مقاله «چگونه بفهمیم به تراپی نیاز داریم؟» را مطالعه کنید.

تاثیر مرگ پدر و مادر بر فرزندان

چگونه می‌توان تجربیات منفی کودک را پس از مرگ والدین کاهش داد؟

صحبت با کودک و توضیح واقعیت مرگ به او، بهترین اقدام برای کاهش تاثیر مرگ پدر و مادر بر فرزندان است. متاسفانه بعضی از اطرافیان به اشتباه مکالماتی را با کودک انجام می‌دهند که عملا باعث عصبانیت کودک خواهد شد. بسته به سن کودک، باید واقعیت مرگ را برای او بیان کنید. همچنین از راهکارهای زیر برای کاهش تجربیات و تاثیر مرگ پدر و مادر بر فرزندان کمک بگیرید.

• آموزش بیان احساسات به کودک
• حضور بر سر مزار
• وقت گذاشتن برای کودکان
• متعادل کردن انتظارات از کودکان
• حمایت و پشتیبانی از کودکان

تاثیر مرگ پدر و مادر بر کودکان

سخن پایانی

تاثیر مرگ پدر و مادر بر فرزندان از جنبه‌های مختلفی قابل بررسی است. احساس اضطراب، افسردگی، فقدان مجدد، نگرانی در مورد شرایط حاد زندگی احساسات منفی هستند؛ اما کودکان به مرور زمان در سنین بالاتر تاب آوری بیشتری دارند و می‌توانند با تجربیات منفی خود راحت‌تر کنار بیایند. فرزندان بدون والدین در آینده انعطاف‌پذیری بیشتری برای رویایی با ناملایمات از خود نشان می‌دهند. علاوه بر این، می‌توانند آرامش بیشتری برای حضور در کنار خانواده و همسر آینده خود داشته باشند. همه این موارد لازمه مراجعه به روانشناسان و روانپزشکان است تا بتوان فقدان مادر و پدر را تا حدی کنترل نمود.

منابع